Δυσλεξία Ενηλίκων: Συμπτώματα και Διαχείριση

Γενικά

Η δυσλεξία στον ενήλικα χαρακτηρίζεται μεν από δυσκολίες ανάλογες με αυτές στις μικρές ηλικίες σε μαθησιακό επίπεδο, αλλά ταυτόχρονα χαρακτηρίζεται και από την αυξημένη ένταση, σε επίπεδο συμπτωματολογίας, των ψυχοκοινωνικών διαταραχών. Και αυτό γιατί ο ενήλικας δεν έχει άμεση ανάγκη μαθησιακών διαδικασιών, όπως ο μαθητής, οπότε θα ασχοληθεί με το επάγγελμά του, επάγγελμα ανάλογο με τις δεξιότητές του, αλλά δεν παύει όλο και περισσότερο να εισέρχεται στο κοινωνικό σύνολο επιβιώνοντας μέσα σε αυτό.

Ήδη από τη δεκαετία του 1990 και ειδικότερα το 1993 είχαμε αναφερθεί για πρώτη φορά παγκοσμίως στη δυσλεξία στον ενήλικα, ενώ στη συνέχεια οι μελέτες που κάναμε μας επέτρεψαν να μελετήσουμε όλους τους παράγοντες που συμβάλλουν στη συγκεκριμένη συμπτωματολογία.

Επιπλέον πρέπει να τονίσουμε ότι η δυσλεξία στον ενήλικα δεν εμφανίζεται με την ενηλικίωση ή γενικά σε μεγάλη ηλικία, αλλά τον συνοδεύει από τη μικρή μαθητική του ηλικία.

Κλασσική δυσλεξία στον ενήλικα

Ανάλογα πάντα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, ένας ενήλικας με κλασσική δυσλεξία σίγουρα δεν ασχολείται με τη φιλολογία ή άλλες επιστήμες ή εργασίες οι οποίες απαιτούν μελέτη κειμένων. Αντίθετα ασχολείται με εργασίες ή επιστήμες που απαιτούν μηχανική (χωροχρονική) διαδικασία κυρίως σε οπτικοκινητκό επίπεδο, χωρίς να είναι απαραίτητη η μάθηση μέσω κειμένων για τη συγκεκριμένη εργασία. Σίγουρα με το πέρασμα του χρόνου και την πλήρη κοινωνική του ένταξη μέσα στο κοινωνικό πλαίσιο που θα επιλέξει, θα φτάσει ίσως σε ένα αξιόλογο σημείο επιτυχίας με τη συγκεκριμένη μηχανική εργασία και θα παραμείνει εκεί.

Η ψυχοκοινωνική όμως συμπτωματολογία, ανάλογα πάντα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, θα αυξήσει τα συμπτώματα κατάθλιψης, τα οποία ίσως να μην του προκαλούν δυσκολίες στην εργασία του αυτή καθαυτή, αλλά θα τον αναγκάσουν να μην ανοίγεται κοινωνικά και να παραμένει σε ένα στενό κοινωνικό επίπεδο. Βέβαια σε περιόδους έξαρσης αυτής της καταθλιπτικής τάσης η γενικότερη συμπεριφορά του ατόμου γίνεται πολύ πιο δύσκολη, σπανιότατα δε συνοδεύεται και από τάσεις αυτοκαταστροφής.

Αντίστροφη δυσλεξία στον ενήλικα

Ανάλογα πάντα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, ένας ενήλικας με αντίστροφη δυσλεξία έχει πολλές δυσκολίες στο να επιλέξει κάποιο επάγγελμα και να μπορέσει να επιβιώσει μέσω αυτού. Οι δυσκολίες είναι έντονες όσον αφορά στην επιλογή αλλά και στην επιμονή του συγκεκριμένου ατόμου σε ένα επάγγελμα, ενώ συχνά αντί για θετική επίδοση στην εργασία του, αντιδρά αρνητικά ίσως και με επιθετικότητα.

Η ψυχοκοινωνική όμως συμπτωματολογία, ανάλογα πάντα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, αυξάνει τις αγχωτικές τάσεις βρίσκοντας διέξοδο σε αντικοινωνικές και αντιθεσμικές καταστάσεις με επιθετική συμπριφορά. Δεν έχει τάσεις αυτοκαταστροφής, αλλά αντίθετα έχει τάσεις καταστροφής εκτός του εαυτού του.

Δυσλεξία του ρυθμού -α- στον ενήλικα

Ανάλογα πάντα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, ένας ενήλικας με δυσλεξία του ρυθμού -α- θα εμφανίζει δυσκολίες στο να μελετήσει κάποιο κείμενο (βιβλίο) σε λογικά χρονικά πλαίσια.

Σε ψυχοκοινωνικό επίπεδο και πάντα ανάλογα με τη βαρύτητα της δυσλεξίας, αισθάνεται κάποιες αδικαιολόγητες ανασφάλειες και ταυτόχρονα απουσία εμπιστοσύνης στον εαυτό του, γεγονός που του δημιουργεί κάποιες αγχώδεις καταστάσεις, χρονικά περιορισμένες, ενώ είναι δυνατόν συχνά να εμφανίζει και κρίσεις πανικού, τις οποίες προσπαθώντας να καταπολεμήσει εκδηλώνει επιθετικότητα προς τους ανθρώπους που έχει γύρω του και όχι προς ξένους. Και αυτό γιατί η ανασφάλεια που έχει προς τους ξένους δεν του επιτρέπει να εκδηλώσει παρόμοια νευρικότητα, την οποία συσσωρευμένη εκδηλώνει προς συγκεκριμένα άτομα του στενού του περιβάλλοντος, όπου θεωρεί ότι μπορεί να επιβληθεί.Επιπλέον δεν έχει τη δυνατότητα να εκφράσει την άποψή του σε κάποιες συζητήσεις, λόγω των φοβιών που έχει ταυτόχρονα με τη διάσπαση προσοχής, και δείχνει ότι δεν έχει άποψη, παρότι έχει άποψη και μάλιστα τεκμηριωμένη. Μέσα σε όλη αυτή την ψυχοκοινωνική του κατάσταση προσπαθεί με πολύ φιλοτιμία να ανταποκρίνεται στις δραστηριότητές του, συχνά χωρίς αποτέλεσμα, έχοντας ως στόχο να δείξει στους άλλους τις ικανότητές του, άσχετα αν ο ίδιος δεν τις εκτιμά.

Όσον αφορά στην Εναλλασσόμενη και τη Διπλή δυσλεξία όπως και τις Μικτές δυσλεξίες, η συμπτωματολογία τους είναι ο ανάλογος συνδυασμός.

Πηγή: Kαρπαθίου Χρυσόστομος

Νευροψυχολόγος- Νευρογλωσσολόγος